HOE VEILIG IS HET IN JOUW HOOFD?
Je kent wel, je ervaart druk, spanning of voelt je ongemakkelijk. Voor je het in de gaten hebt zijn er allerlei gedachten over de situatie. Hoe zit het precies? Wat zou een gepaste reactie zijn? Wat zouden anderen nu van mij denken? Waarom doe ik nou weer zo stom. Laatst zag ik het gebeuren. Ik was iemand aan het helpen met het uitzoeken van een edelsteen. Ik gaf deze persoon een steen en ik voelde het effect dat de steen had op deze persoon. Een seconde later veranderde dit in een meer mentale energie. Het denken. Iets in de trant van:
“Wat voel ik, voel ik überhaupt wel iets? Kan dat van de steen zijn of beeld ik me dat in? Is dat normaal? Wat zou Bouke daarvan denken? Doe ik het wel goed? Kan ik dit wel?”
Herkenbaar toch? Voor mij wel in ieder geval. It takes one to know one.
Wat gebeurt er nou precies als je ‘in je hoofd’ schiet? Ten eerste gaat je aandacht en bewustzijn letterlijk naar je hoofd. Naar alle gedachten die je hebt. En waarschijnlijk ervaar je een gejaagd gevoel in je lijf, als je dat al kunt voelen. Stress dus. De stressreactie die ontstaat je een oude pijn opnieuw lijkt op te lopen.
WAAROM GA JE IN JE HOOFD?
Oude pijn in een nieuw jasje dus. De stressreactie die je ervaart komt voort uit een snelle beoordeling van de situatie door je hersenen, specifieker je amygdala. Dit deel van je emotionele brein scant voortdurend je omgeving af en legt deze naast de meetlat van ervaringen uit het verleden. Lijkt een situatie gevaarlijk – lees op iets dat pijn heeft veroorzaakt in het verleden? Dan gaat ogenblikkelijk de stressreactie ‘aan’. Dit neemt in je brein de snelweg je lichaam in en gaat letterlijk voorbij aan het denken. Dit gaat volkomen onbewust zonder dat je denken eraan te pas komt. Dat komt pas later als je lichaam al in stress modus is en de adrenaline door je aderen giert. Er probeer dan maar eens om weer te aarden.
Dus in je hoofd zitten is een gevolg van een trigger uit het verleden. Maar wat is het nog meer? Als je aandacht en bewustzijn in je hoofd zijn, dan zijn deze dus niet in je lijf. En juist in je lijf is er van alles te voelen. Fijne ervaringen, maar ook pijn. Pijn die je liever niet wilt voelen, zoals een gevoel van falen, angst om afgewezen te worden, dom te zijn, niet goed genoeg te zijn, of gewoon een vaag gevoel dat niet prettig is. Dit gevoel dat hoorde bij die situatie zit veilig opgeborgen in een plekje in jezelf waarvan je de deur hebt afgesloten en de sleutel weg gegooid. Je hebt onbewust afgesproken; dat nooit meer. Om die pijnlijke ervaring goed door te komen heeft je geest deze ervaring geïsoleerd. Om te overleven en later op een rustig moment te verwerken. Maar komt dat rustige moment eigenlijk wel? En hoeveel ben je daarbij geholpen toen?
WAAROM LUKT HET NIET OM TE VERANDEREN?
Herken jij ook dat het soms heel lastig is om te veranderen? Alsof er een deel van jou is dat helemaal niet wil groeien en veranderen? Meestal zijn we na een pijnlijke ervaring in het verleden doorgegaan en moesten we er over ophouden. Met het afsluiten van dit plekje heb je echter ook een stukje bewustzijn opgesloten. Dit stukje bewustzijn reageert nog met de kennis en ervaring van toen het werd opgesloten. En ‘denkt’ dus echt het beste voor je te doen om je weg te houden van die opgesloten ervaring. Dit is de onbewuste sabotage die je ervaart als je wilt veranderen. En vaak brengt die sabotage je in het moeras van je denken. Zeker als je intelligent bent, verdwaal je gemakkelijk in het denken en loop je in gedachtecirkels waar je niet meer uit komt. Bingo, uit je lijf en in je hoofd opgesloten. Zo blijf je tenminste lekker veilig waar je bent. Missie geslaagd! Althans volgens het stukje oude bewustzijn.
WAT DENK JIJ OVER JEZELF?
En de negatieve gedachten over jezelf maken dat alleen maar erger. Hoe onveiliger het is binnenin jezelf, hoe meer deze stukjes oud bewustzijn zich zullen verzetten tegen groei. Immers, alleen als het veilig en vertrouwd is, kun je je kwetsbaar opstellen. Dus als je de innerlijke zweep al klaar hebt liggen om jezelf weer eens mores te leren voor de zoveelste keer dat je er weer in bent gestonken, weer jezelf hebt weggecijferd, weer niet je mond hebt opengetrokken op die vergadering, kijk dan eens wat die zweep je brengt.
De tweede pijl, dat is wat we onszelf dan toedienen. Zo benoemen de boeddhisten dat in ieder geval. Je wordt geraakt door een pijl. Au, dat doet zeer! En vervolgens hebben we daar een oordeel over. Hoe kunnen we zo stom zijn om onszelf geraakt te laten worden! En bam, we steken onszelf met een tweede pijl. Hoe kunnen we zo dom, onhandig, eigenwijs, gevoelig, luidruchtig, ongevoelig zijn dat we…. Vul maar in wat het voor jou is. Ik voel me vaak ‘dom’ dat ik als ik persoonlijk geraakt word niet naar het grotere geheel kan kijken en mezelf verlies in het moment. Juist met mijn analytische blik en inzicht zou ik toch beter moeten weten? En toch word ik weer boos, gefrustreerd en voel ik me minderwaardig.
5 TIPS OM ‘ERBIJ’ TE BLIJVEN
Dus je oude pijn wordt geraakt en je schiet in je veilige hoofd. En dan? Is dat erg? Nee, natuurlijk niet. Het is net zomin erg om geraakt te worden. Dat is het leven. Hoe lastig het ook is, je leeft pas echt in het Hier en Nu als je geraakt kunt worden. Geraakt worden is het leven ervaren. Aanwezig zijn en voelen wat er is. Alleen dan leef je echt. En ook in je hoofd zijn is prima. Je kunt de mooiste ideeën uitwerken en heldere inzichten krijgen in je hoofd. Alleen als je als mens wilt groeien, en dat wil je, heb je de informatie uit je lichaam hard nodig. Maar hoe doe je dat? 5 tips om ‘erbij’ te blijven als je intense gevoelens ervaart:
1: Het is maar een gevoel
In tegenstelling tot een levensbedreigende tijger of verkeerssituatie is het meeste wat je meemaakt in werkelijkheid niet levensbedreigend. Ook als je niet meer binnen de groep valt blijf je leven. De wereld vergaat niet als je pijn hebt. Echt niet. Dus het is maar een gevoel, hoe intens het ook kan zijn. Je bent inmiddels veel ouder, wijzer en bewuster dan toen de oorspronkelijke pijn optrad. Het hoeft niet meer zo af te lopen zoals toen.
2: Ieder gevoel is tijdelijk
Alles komt en gaat. Dat is een wetmatigheid die voor alles in het universum geldt. Van seizoenen, eb en vloed, een mensenleven tot aan sterrenstelsels. Alles komt en gaat. Zo ook alles wat je voelt. Hoe fijn of naar ook. Gevoelens komen op en zullen ook weer minder worden. Alleen al dit bewustzijn maakt het makkelijker om bij de ervaring te blijven. Het gaat weer voorbij. Alles gaat voorbij.
3: Het is vele malen kleiner dan je denk
Onze demonen uit ons verleden lijken vaak enorm groot en bedreigend. Hoe meer we ons best hebben gedaan deze weg te stoppen, des te groter en bedreigender moeten ze wel zijn. Dus kunnen we ze maar beter verstopt laten toch? Mijn ervaring is steeds weer dat als je eenmaal de rust en moed hebt gevonden om te kijken naar wat er in je huist, het altijd meevalt. Je vindt alleen jezelf maar. Er is niets om bang voor te zijn. Een leraar van mij zij eens: ‘feed your monsters’, kortom, ga af en toe eens zitten, sluit je ogen en nodig je monsters uit om in het licht te komen om ze te bestuderen.
4: Alles komt op zijn eigen tijd naar boven
Je lijf reguleert wat je aan kunt om op te ruimen. Dus je komt alleen tegen wat je op dit moment kunt hanteren. Dus heb vertrouwen in jezelf, je hebt blijkbaar de skills, ervaring, wijsheid of ondersteuning gevonden om weer meer ruimte te maken in jezelf. Meer ruimte voor jouw pure energie en Zijn. Meer ruimte om jouw lichtje te laten stralen. En meer ruimte om jouw missie op aarde te volbrengen. Het feit dat je tegen dingen aan loopt geeft aan dat je klaar bent om de onderliggende oorzaak op te ruimen. Vertrouw in jezelf, je kunt zoveel meer dan je denkt. Echt waar!
5: Er is hulp
Er is altijd hulp. Of het nu van mij is, van andere therapeuten, coaches, engelen, vrienden, edelstenen, yoga, meditatie, geestelijke gezondheidszorg of de kerk. Er zijn zoveel soorten hulp als je ervoor open staat. Ieder mens loopt zijn pad. Ieder mens ondergaat dit proces van loslaten van oude beperkingen. Dus laat je verrassen en vraag om hulp. Alleen al het uitspreken van je wens om hulp kan al heel veel doen. Je geeft het universum als het ware opdracht om je te ondersteunen in je groei. Je kunt hulp vragen in stilte, tijdens meditatie of gewoon aan mensen in je omgeving. Laat je verbazen door wat je ontvangt. Er is zoveel warmte en liefde in de wereld.
GEFELICITEERD, JE ZIT WEER IN JE HOOFD!
Dus; ervaar je dat je weer in je hoofd schiet? Gefeliciteerd! Je hebt zojuist een kans ontdekt om te groeien. Kijk, voel en experimenteer hoe je hiermee om wilt gaan. Mij helpt het om te gaan zitten in meditatie en me open te stellen voor wat er is. Met de intentie om pas op te staan als me duidelijk is wat er gebeurde. Na de eerste momenten van ongemak en angst voor wat er komen gaat, komt er meestal snel een inzicht of opluchting in mijn systeem. En kan ik weer een stukje lichter mijn pad vervolgen. En dat gun ik jou ook.
Bouke Jonker – beta coach